اسکن میلگرد
اسکن میلگرد Scanning rebar در واقع مجموعه ای از راهها برای بررسی و ارزیابی شبکه آرماتورها و میلگردهای به کار رفته در سازه های سیمانی است که هیچ نوع صدمه و آسیبی در سازه ها وارد نمی کند. در حقیقت اسکن میلگرد با اهداف متفاوتی انجام می شود و با به کار بردن این روش می توان اطلاعاتی از قبیل ضخامت میلگرد، مکان دقیق میلگردهای به کار رفته در سیمان را مشخص نمود. در این مقاله به بحث و توضیح درباره اسکن میلگرد خواهیم پرداخت پس با ادامه مطلب همراه ما باشید.
اسکن میلگرد یا تصویر برداری سازه های بتنی
اسکن میلگرد یک نوع تست غیر مخرب می باشد که در بناهای سیمانی با اهداف مشخص انجام می گردد. در واقع این محصول که نوعی پوشش سنج می باشد می توان با استفاده از آن موقعیت آرماتورها و میزان ضخامت سطوح سیمانی پوشش دهنده را از طریق جریان های الکترو مغناطیسی مشخص نمود. همچنین این فرکانس های ساطع شده توان تشخیص محل قرار گیری آرماتورها را دارند.
در گذشته قبل از اختراع این تجهیزات برای انجام عملیات شناسایی و مشاهده میلگردهای موجود در سازه های بتنی تازه و حتی بناهایی که مدت زمانی از ساخت آنها گذشته بود تنها راه کار استفاده از روش سونداژ( مغزه برداری یا سونداژ یک پروسه حفاری برای آگاهی و مشخص نمودن ویژگی های بخش های زیرین خاک و بتن و … می باشد) و خراب نمودن بخش های مورد نظر سازه های سیمانی بود.
اما استفاده از این روش به عنوان نقطه ضعفی در بناها می باشد که در محدوده سونداژ شده درزها و شکاف هایی در سطوح سیمانی به وجود می آید. از دیگر ایراداتی که به این روش گرفته می شود علاوه بر آسیب زننده بودن آن به سازه ها محدودیت در اجرا می باشد به این معنی که در هر بار عملیات مغزه برداری بخش هایی از سازه آسیب می بیند، بنابراین در اجرای مجدد این عملیات با مشکل مواجه می شوند.
حال بعد از اجرای این فعالیت ها اگراهداف مورد نظر عملی نشود عملا تخریب و آسیب به بخش های دیگری از بنا برای انجام دوباره عملیات سونداژ باعث وارد شدن صدمات جدی می شود. در واقع به کارگیری روش سونداژ و انجام آن در بخش های مختلف از یک بنا به کل مجموعه صدمه وارد می نماید. همچنین پس از اتمام پروسه مغزه برداری باید با بهره گیری از خمیرها و ملات های ویژه و مخصوص بازسازی قسمت های صدمه دیده سطوح بتنی را ترمیم کرد. با توجه به آنچه در این بحث بیان شد سونداژ گزینه مناسب و قابل اتکا نمی باشد و در کل روشی منسوخ شده به حساب می آید. چون وارد نمودن صدمه و آسیب به سطوح سیمانی و تخریب بتن یکی از دلایل تضعیف و سستی بناها می باشد. همچنین استفاده از این روش توان مقاومتی و پایداری المان های سازه ای در برابر فشارهای وارده را به صورت چشمگیری کاهش می دهد و احتمال بروز خطر و مشکل بالا میرود.
همین دلایل باعث ناکارامدی این روش شده است و امروزه اسکن میلگرد روش جایگزین بسیار مناسبی است. اختراع و ساخت این وسیله مشکلات موجود در رابطه با تخریب و وارد نمودن آسیب به بتن را حل نموده و راهکاری بسیارعالی است برای زمانی که نیاز به بازرسی و نظارت بر آرماتورهای استفاده شده در بناهای سیمانی احساس می شود و یا گاهی اوقات برای حصول اطمینان از اجرای عملیات آرماتور بندی طبق نقشه های طراحی شده و بررسی تردیدهای موجود در این باره می توان با خیالی آسوده و به دور از هرگونه نگرانی این تست غیر مخرب را انجام داد.
اسکن میلگرد روشی کارامد است که معضلات و خطرات سونداژ را ندارد و مزیت های آن بسیار بیشتر از روش ذکر شده می باشد. مهندسان و مجریان انجام اسکن میلگرد می توانند با خیالی آسوده از این تجهیزات بهره ببرند و نتایجی مطمئن و قابل اتکا داشته باشند بدون اینکه آسیب و لطمه ای به بناها وارد نمایند. فراوانی انجام این تست هیچ گونه محدودیتی ندارد و می توان تا حصول نتیجه مطمئن و قابل اتکا این عملیات را چندین بار در قسمت های مختلف روی سازه مورد نظر انجام دهند. این روش هیچ گونه عارضه و خرابی به بار نمی آورد و بناهای مورد آزمایش سالم باقی خواهند ماند.
تجهیزاتی که در این روش مورد استفاده قرار می گیرند توان قدرتی و انواع گوناگونی دارند که این قابلیت ها می تواند فولادها و آرماتورها را در سطوح و عمق های گوناگون نشان دهد. در حقیقت این تست شرایط میلگرد های استفاده شده در بناهای سیمانی جا نمایی و موقعیت آنها در قسمت های مختلف از قبیل پی، جداره ها و تیر و دال و عمق آنها در پوشش سیمانی را به وضوح نشان می دهد. اگر از تجهیزات پیشرفته تر در این زمینه استفاده گردد ضخامت میلگرد های استفاده شده نیز مشخص می گردد.
دستگاه اسکن میلگرد و نتایج حاصله!!!
در صورت بهره گیری از این تجهیزات می توان نتایج زیر را به دست آورد
- مشخص شدن تعداد آرماتورهای استفاده شده دربناهای سیمانی، همچنین پیدا کردن لوله ها و دیگر بخش های سازه ای
- ضخامت و نوع میلگرد استفاده شده
- چگونگی پوشش سیمانی و اندازه و قطر این پوشش
- مشخص نمودن نقاط ضعف و مشکلات زیر ساختی از قبیل روزنه ها و لایه لایه شدن ها
اسکن میلگرد در بتن
در ادامه این بحث توضیحاتی درباره روش های غیر مخرب اسکن میلگرد ارائه می گردد.
روش رادار نفوذی زمین
(GPR) یا رادارهای نفوذی زمین راهکاری مناسب برای عکس برداری و اسکن میلگرد بتن می باشد. GPR در واقع از شاخک های مخصوص گیرنده و فرستنده و همچنین معیارهایی برای تغییرات بر روی سیگنال های دریافتی و پردازش آن تشکیل شده است. تکانه های الکترومغناطیسی با بسامد مرکزی ویژه برای اسکن محدوده قرار گرفته در زیر سطوح به جریان می افتد و فرکانس های انعکاس پیدا کرده از بخش های مورد نظر و اجسام با استفاده از شاخک های گیرنده ثبت می گردد. از جمله قابلیت های برجسته در این روش می توان سرعت بالای انجام تست را نام برد که این مزیت در پروژه های بزرگ بسیار کمک کننده می باشد. از دیگر توانایی های این روش می توان نشان دادن نقاط تقویت آرماتورها و مشخص نمودن پوشش سیمانی را نام برد این در حالی است که GPR توانایی تمیز دادن نقاط بتنه را ندارد و تنها قابلیت تشخیص لایه لایه شدن سطوح زیرین را در مکان هایی که درصد آب و رطوبت مختلف است مشخص می کند. همچنین این روش توان ارائه داده هایی درباره خاصیت های مکانیکی ملات های سیمانی ندارد.
تصویر برداری التراسونیک
از این روش برای به دست آوردن میزان ضخامت و قطر، عیب یابی ، مشخص نمودن قسمت های پوسته پوسته شده، براورد کیفیت و صحت سیمان استفاده می گردد. در واقع با انجام این تست روی سیمان می توان گزینه های زیر را مورد بررسی قرار داد.
- اندازه گیری کیفیت و توان مقاومتی بتن، رتبه بندی آن درقسمت های مختلف بناها وترسیم آن
- انواع ناهماهنگی هاو عدم یکپارچگی در قسمت های مختلف از قبیل درزها، ترک ها و پوشش دهی و لایه بندی بتن و …
- ارتفاع درزها و شکاف های سطحی
تصویر برداری با استفاده از اشعه ایکس X
رادیوگرافی از سطوح سیمانی یکی دیگر از روش های اسکن میلگرد می باشد که می توان به دو حالت عادی یا استفاده از تجهیزات پیشرفته و دیجیتال انجام داد. بارزترین تفاوت چگونگی پردازش عکس های گرفته شده است. با توجه به اینکه در این تکنولوژی از اشعه های X توانمند استفاده می شود، قبل از انجام تست باید تمیز کاری انجام شود به این صورت که در راستای انجام آزمون باید مسافت معینی حدود ۲۵ متر قابل دیدن باشد. با استفاده از این آزمون می توان آرماتورها را جانمایی کرد.
نتیجه حاصله از این آزمون را باید به تکنیسین متبحر برای تجزیه و تحلیل سپرد. مسئول اجرایی مورد نظر پس از تجزیه و تحلیل عکس های گرفته شده را بر روی سطوح سیمانی رسم می کند. این روش با توجه به مزیت هایی که دارد داده هایی درباره اندازه و عمق ایرادات موجود در سطوح زیرین ارائه نمی دهد.
توموگرافی لرزه ای
در واقع در این روش با استفاده از یک سری آزمون های مخصوص که بر اساس مفاهیم UPV استوار است انجام می گردد. این روش برای آزمون های اجزا بتنی در اندازه های بسیار بزرگ گزینه ای مناسب است. این روش گزینه ای بسیار عالی برای بررسی اجزاء بتنی جرمی می باشد و مشکلات و ایرادات درونی را نشان می دهد.
اندازه گیری پوشش با استفاده از روش الکترومغناطیسی
در حقیقت راهکارهای الکترومغناطیسی اغلب برای مشخص نمودن محل و پوشش برای میلگردها ساخته شده است. تجهیزاتی که با استفاده از انرژی باتری کار می کنند و بیشترین استفاده تجاری از آنها برای این هدف است اغلب با عنوان اسکن آرماتور معرفی می نمایند. انواع متفاوتی از این نوع در دسترس و مناسب برای بهره برداری می باشد.
کارایی های روش اسکن میلگرد و محدودیت های آن
نکته بسیار مهم این است که می توان این تجهیزات را برای میلگردهای مخصوص منطبق نمود. در بیشتر موارد فعالیت عملی میزان توجه و تمرکزی که حاصل می گردد به صورت چشمگیری افت می کند. فاکتورهای تاثیر گذار بر این افت توجه و دقت و همچنین تاثیر گذار بر قلمرو مغناطیسی در شرایط سنجش گربه شرح زیر می باشد
- وجود آرماتورهای بیشتر از یک عدد همپوشانی یا اورلب میله های عرضی یا به کاربردن آن ها در فواصل نزدیک به هم در برخی شرایط باعث می شود نتایج غیر واقعی و نادرست تفسیر شوند. در بعضی از تجهیزات تک پروب راه حل مناسب این است که نقطه ای را به عنوان نشانه انتخاب کرد تا بتوان آرماتورهای با فاصله کم و همچنین آرماتورهای جانبی را مشخص نمود.
- مفتول های آرماتور بند این سیم ها که با عنوان سیم های گره فلزی از آنها نام برده می شود چون در اکثر سازه ها وجود آنها حتمی است بنابراین باید خوانش ها در مسافت هایی در دنباله خط میلگردها گرفته شود و حد وسط را در نظر گرفت.
- متغییر بودن اندازه فولاد سیمان و همچنین به کاربردن سنگدانه هایی با توان جاذبه از جمله عامل های افت در مشخص نمودن پوشش ها می گردد.
- بعضی از مجریان این عملیات بر این باور هستند که پوشش قشر بیرونی اکسید آهن بر روی سیمان که در نتیجه به کار گیری قالب های فولادی است باعث می شود میلگردهای استفاده شده به صورت چشمگیری کم نشان داده شود.
سخن پایانی اینکه مطمئن ترین استفاده از اسکن میلگرد در جانمایی میلگردها و آرماتورهای استفاده شده در محل مورد نظراست و همچنین کاور اجزایی که مقداری تقویت شده است اندازه گیری می گردد. زمانیکه شبکه آرماتورها با افزایش تعداد آنها پیچیده تر می گردد نتایج بدست آمده افت داشته و کمتر قابل اتکا است. در نقاطی که احتمال وجود سنگدانه ها یی با توان مغناطیسی وجود دارد باید تمرکز و توجه مخصوصی نمود. در واقع آزمون اسکن میلگرد و آرماتورها روشی دقیق است که کارایی زیادی دارد که در راستای افزایش طول عمر سازه ها می تواند داده های بسیار کمک کننده ای در اختیار مجریان کار قرار دهد. بنابراین اسکن میلگرد و تفسیر داده های بدست آمده باید توسط متخصصین باتجربه و متبحر انجام گردد تا بتوان استفاده ای بهینه از این اطلاعات داشت. هملانگونه که قبلا اشاره شد آزمون اسکن میلگرد کارایی زیادی دارد از جمله مهمترین آن می توان پیدا کردن مکان دقیق آرماتورها اشاره نمود.
این مسئله به اندازه ای اهمیت دارد که انسجام بناها را تحت تاثیر قرار می دهد و احتمال کسیختگی در سازه ها را بالا می برد. مخصوصا وقتی که قصد شکافتن سطوح بتنی را داریم مشخص بودن مکان دقیق آرماتورها بسیار مهم و با اهمیت است در صورتی که اسکن میلگرد انجام نشده باشد صدمات جبران ناپذیری به سازه وارد خواهد شد. از دیگر کارایی های بسیار مهم این روش استفاده از نتایج حاصله در عملیات افزایش توان مقاومتی در بناها می باشد. زمان بهسازی لرزه ای بناها با استفاده از اسکن میلگرد می توان آرماتورهای آسیب دیده و تکه شده را مکان یابی کرد و اقدامات مناسب و بهینه را در راستای بازسازی و ترمیم انجام داد.
از اینکه تا پایان مطالعه این مطلب همراه ما بودید از شما سپاسگزاریم. امید است مطالعه این مطلب برای شما مفید بوده یاشد.
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.
درصورت تمایل شماره تماس خود را وارد نموده تا کارشناسان ما با شما تماس بگیرند.